2025 7 Οκτ. 1ο Μάθημα Βυζαντινής Αγιογραφίας –
Σχεδιασμός χαρακτηριστικών προσώπου.
Διδάσκει η Μαρία Λουλουργά.
1.Το πρώτο πράγμα που κοιτάζουμε σε ένα πρόσωπο, είτε αληθινό είτε ζωγραφισμένο, είναι συνήθως τα μάτια.Τα μάτια εξάλλου λέμε πως είναι ο καθρέφτης της ψυχής μας. Επομένως φανταστείτε πόσο πολύ σημασία και προσοχή πρέπει να δώσουμε όταν πάμε να σχεδιάσουμε τα μάτια στο πρόσωπο ενός Αγίου ή του Χριστού ή της Παναγίας μας όπως εδώ. ‘Όμως δεν είναι και κάτι τόσο δύσκολο αν ακολουθήσουμε κάποια συγκεκριμένα βηματα.
2.Στην Βυζαντινή Αγιογραφία τα μάτια τα ζωγραφίζουμε μεγάλα, μεγαλύτερα από ό,τι είναι στην πραγματικότητα. Τα μάτια των Αγίων βλέπουν και πέρα από το φυσικό κόσμο που μας περιβάλλει.Έχουν δει τα μεγάλα και τα υπερκόσμια. Επίσης τα ανοιχτά μάτια με ωοειδές σχήμα εκφράζουν δύναμη που πηγάζει από την πίστη του εικονιζόμενου προσώπου, καθαρό και διαυγές βλέμμα, θαρραλέο φρόνημα και ένα μάτι που ελπίζει και προγεύεται τα αγαθά του παραδείσου.
3α.Με το χάρακα θα τραβήξουμε πρώτα μια ευθεία γραμμή. Αυτή η γραμμή θα μας χρειαστεί γιατί εκεί πάνω θα έρθει και θα ακουμπήσει το μάτι μας, η αρχή και το τέλος του ματιού. Επίσης καλό είναι από πριν να έχουμε σκεφτεί πόσο μεγάλο θέλουμε να είναι το μάτι μας ή πόσο μικρό. Οπότε πάμε να βάζουμε πάνω στην ευθεία γραμμή που τραβήξαμε το πρώτο σημείο που θα ξεκινάει δηλαδή το μάτι και που θα τελειώνει. Επίσης βάζουμε και δύο σημεία πάνω και κάτω για να οριοθετήσουμε περίπου πόσο ύψος θα έχει το μάτι. Πόσο δηλαδή στρογγυλό θα γίνει, πόσο ανοιχτό και μεγάλο. Και κάνουμε μία καμπύλη που θα είναι το πρώτο μισό του ματιού . Στη συνέχεια θα τραβήξουμε την υπόλοιπη καμπύλη να έρθει προς τα κάτω, να ακουμπήσει το άλλο σημείο που έχουμε βάλει, εκεί που τελειώνει το μάτι. Όμως αυτή η καμπύλη θα είναι λίγο πιο ευθυγραμμισμένη, πιο ανοιχτή. Έχουμε σχεδιάσει λοιπόν την πάνω γραμμή του ματιού, δηλαδή το πάνω βλέφαρο.
3β. Για το κάτω βλέφαρο θα ξεκινήσουμε από δεξιά προς τα αριστερά. Ξεκινάμε λοιπόν από εδώ που είχαμε σταματήσει και πάμε να κάνουμε μία καμπύλη παρόμοια με την καμπύλη αυτή που είχαμε κάνει στην αρχή. Και μετά θα συνεχίσουμε προς τα πάνω με μία καμπύλη πιο ανοιχτή, η οποία όμως δεν θα κλείσει, παρά θα μείνει ανοιχτή πριν συναντήσει την έναρξη του πάνω βλεφάρου. Έτσι έχουμε το πάνω βλέφαρο και το κάτω βλέφαρο του ματιού. Ας σχηματίσουμε το βολβό του ματιού εσωτερικά, δηλαδή την ίριδα με την κόρη. Όταν γράφουμε κάποιες φορές ανοίγουμε παρένθεση. Πάμε τώρα να βάλουμε δύο παρενθέσεις που θα μας βοηθήσουν να σχηματιστεί ο βολβός του ματιού. Ο οποίος ακουμπάει στο πάνω βλέφαρο.
3γ. Ο βολβός όπως και το μάτι δεν έχουν σχήμα στρογγυλό, όμως έχουν σχήμα ωοειδές. Ωοειδές σημαίνει σαν αυγό ,οριζόντιο. Αυτό το σχήμα λοιπόν έχει και ο βολβός αλλά και το μάτι μας, ωοειδές σχήμα. Η κόρη τώρα είναι η μαύρη βουλίτσα που έχουμε μέσα στο μάτι μας, η οποία θα μπει ακριβώς στο κέντρο του βολβού και θα έχει το ίδιο σχήμα με το βολβό, το ωοειδές σχήμα δηλαδή που είπαμε και πριν, την οποία φυσικά θα τη σκιάσουμε με το μολύβι μας. Έτσι έχουμε σχηματίσει το πρώτο μας μάτι. Το πάνω βλέφαρο θαμπαρατηρήσουμε στις εικόνες ότι είναι πάντα πιο χοντρό, έχει δηλαδή πιο μεγάλο πάχος από το κάτω βλέφαρο. Αυτό το κάνουμε πρώτον γιατί στο πάνω βλέφαρο είναι οι βλεφαρίδες, άρα αναγκαστικά θα φαίνεται πιο έντονο, πιο μαυρισμένο. Επίσης το βλέμμα μας θα φαίνεται πιο βαθύ, πιο διαπεραστικό . Δεν πειράζει αν κατέβει και σκεπάσει λίγο ένα κομμάτι του βολβού .Όσο κατεβαίνουμε προς τα κάτω το πάχος μικραίνει.Ξεκινάει δηλαδή από μύτη σχετικά, μετά σιγά σιγά γίνεται πιο χοντρό και κατεβαίνοντας προς τα κάτω πάλι γίνεται μυτούλα. Αυτό θα το κάνουμε και στο κάτω μέρος του βολβού.
3δ. Λείπει όμως και η γραμμή γαλήνης, όπως λέμε στην βυζαντινή αγιογραφία. Η οποία θα είναι παράλληλη με το πάνω βλέφαρο.Ξεκινάει από εδώ που ξεκινάει και το πάνω βλέφαρο και αγκαλιάζει όλη την καμπύλη του πάνω βλέφαρου.
4. Στη συνέχεια θα ασχοληθούμε με τη μύτη. Θα φέρουμε δύο μικρές οριζόντιες λοξές γραμμές. Μετά θα φέρουμε μία ευθεία γραμμή προς τα κάτω όσο μπορούμε καλύτερα με το χέρι μας. Αν δεν μπορείτε, χρησιμοποιήστε χάρακα. Κι από εκεί πάμε να κάνουμε το ίδιο και από την αριστερή πλευρά, για να ολοκληρωθεί το σχήμα της μύτης. Σχεδιάζουμε και τα ροθούνια..
5. Πάμε να σχεδιάσουμε και τα χείλη. …
Για να δείτε τη συνέχεια του κειμένου ΣΥΝΔΕΘΕΙΤΕ ΕΔΩ στην ιστοσελίδα της Ενοριακής Συντροφιάς “ΓΑΛΙΛΑΙΑ” του Ι.Ν.Μεγ.Αγ.Γεωργίου Λαρίσης της Ι.Μ.Λαρίσης & Τυρνάβου:
https://galilea.gr/μαθηματα-αγιογραφιασ/
